Yazılar

TAKVİYE EDİCİ GIDA İLE İLGİLİ TANIMLAR

Takviye edici gıda

TAKVİYE EDİCİ GIDA İLE İLGİLİ TANIMLAR

Piyasaya arz edilecek takviye edici gıda için onay aşamasında bazı belgelerin ilgili İl Tarım ve Orman Müdürlüklerine ibrazı zorunludur. Bu belgelerin hazırlanmasında yardımcı olacak temel terimler şunlardır:

  • Takviye Edici Gıda Günlük Alım Dozu:

    Takviye edici gıdanın işletmecisi (üretici, fason üretim yaptıran veya ithalatçı) tarafından, yaş grubuna göre tüketilmesi tavsiye edilen günlük tüketim miktarıdır.

  • Takviye Edici Gıda Spesifikasyon Belgesi:

    Gıda işletmecisi tarafından düzenlenen, takviye edici gıdanın bileşiminde bulunan etken maddelerin niteliğini (toz, ekstrakt vb.), birim (tablet vb.) gösteren belgedir. Aynı zamanda etken maddelerin günlük alım dozundaki miktarını da gösterir.

  • Takviye Edici Gıda Yüzde Bileşen Listesi:

    Gıda işletmecisi tarafından takviye edici gıdanın üretiminde kullanılan bileşenlerin kullanım amaçlarını belirten belgedir. Bileşenler ağırlıkça azalan sırayla, ağırlık ve yüzde (%) şeklinde düzenlenir.

  • Kısıtlı Maddeler Listesi: Tarım ve Orman Bakanlığı’nın kullanımına yasak ve kısıtlama getirdiği takviye edici gıda bileşenlerini belirttiği listedir. Belli aralıklarla Bakanlık resmi internet sitesinde güncellenir.
  • Ruhsatlı İlaç Markaları: Sağlık Bakanlığı tarafından ruhsatı verilmiş ilaçların markalarıdır. Bu markalar gıda takviyelerinde marka olarak kullanılmaz. İlaç markaları dışındaki ürünler (geleneksel bitkisel tıbbi ürünler vb.) için düzenlenmiş olan markalara, takviye edici gıda markası olarak izin verilir. Sağlık Bakanlığı tarafından daha önce ruhsatlandırılmış ancak ruhsatı iptal edilmiş ilaç markaları takviye edici gıdanın ticari markası olarak kullanılabilir.
  • Pozitif Bitki Listesi: Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından gıda ürünlerinde bileşen olarak kullanılabilecek meyve, sebze gibi ürünleri ve bunların kullanılabilen kısımlarını belirten listedir. Özellikle bünyesinde bitki ekstreleri/ekstraktları bulunduran gıda takviyelerinin üretim ya da ithalinde bu durum ayrıca önem taşımaktadır. Bu listede bulunmayan ya da negatif durumda bulunan bitkiler (veya kullanılan kısımları) varsa Bakanlık tarafından takviye edici gıda onayı verilememektedir.
  • Bitki Ekstraktı: Bitki listesinde kullanılan kısmı pozitif olarak değerlendirilmiş bitkilerin veya bitki kısımlarının değişik çözücüler kullanılarak ekstraksiyon işlemine tabi tutulmasıyla elde edilen sıvı haldeki bitkisel preparat ekstrakt olarak adlandırılır.
  • Bitkisel Ekstre: Bitkisel ekstraktın çözücüsünün uçurulması sonucu elde edilen kuru haldeki bitkisel preparat ekstre olarak adlandırılır.
/0 Yorumlar/tarafından

GIDA TAKVİYELERİ NEDİR?

Takviye edici gıda nedir?

GIDA TAKVİYELERİ NEDİR?

Gıda Takviyeleri ( ya da takviye edici gıdalar), normal beslenmeyi takviye etmek amacıyla, vitamin, mineral, protein, karbonhidrat, lif, yağ asidi, amino asit gibi besin öğelerinin veya bunların dışında besleyici veya fizyolojik etkileri bulunan bileşenleri içeren ürünlerdir. Bu bileşenler bitki, bitkisel ve hayvansal kaynaklı maddeler, biyoaktif maddeler ve benzeri maddelerin konsantre veya ekstraktları olabilir.

Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından, 2 Mayıs 2013 tarih ve 28635 sayılı Resmî Gazetede yayınlanan Takviye Edici Gıdaların İthalatı, Üretimi, işlenmesi ve Piyasaya Arzına İlişkin Yönetmelik kapsamında her Takviye Edici Gıdanın üretimi ve ithalatı Bakanlıkça ön izne tabi tutulmuştur.

Gıda Takviyeleri Formları

Bu bileşenlerin tek başına veya karışımlarının aşağıda belirtilen formlarda hazırlanarak günlük alım dozu belirlenmiş ürünleri takviye edici gıdaları oluşturur. Bu formlar;

  • Kapsül
  • Tablet
  • Pastil
  • Tek kullanımlık toz paket
  • Sıvı ampul
  • Damlalıklı şişe ve diğer benzeri sıvı veya toz formlardır.

Gıda takviyeleri ürün özellikleri şu şekilde olmalıdır:

  • Takviye edici gıdalarda, ilgili tebliğin sadece Ek-1’inde yer alan vitamin ve mineraller, Ek-2’sinde belirtilen formlarda kullanılır.
  • Takviye edici gıdalarda kullanılan vitamin ve minerallerin günlük maksimum limitleri tebliğin Ek-3’üne uygun olur.
  • Takviye Edici Gıdalar Tebliğinde (1) belirtilen ve takviye edici gıdaların bileşiminde bulunan botanikler, Bakanlık tarafından oluşturulan ve Bakanlık resmi internet sitesinde yayımlanan Bitki Listesine uygun olur.
  • Takviye Edici Gıdalar Tebliğinde(²) belirtilen ve takviye edici gıdaların bileşiminde bulunan diğer maddelerin Bakanlıkça oluşturulan ve Bakanlık resmi internet sitesinde yayımlanan Takviye Edici Gıdalarda Kısıtlı Maddeler Listesine uygun olur.
  • Gıda takviyeleri son tüketiciye sadece hazır ambalajlı olarak sunulur.
  • Vitamin ve mineral içeren takviye edici gıdalarda; üretici tarafından tüketilmesi tavsiye edilen ürünün günlük porsiyonundaki her bir besin öğesinin minimum miktarı, Türk Gıda Kodeksi Etiketleme ve Tüketiciyi Bilgilendirme Yönetmeliği’nde yer alan beslenme referans değerlerine uygun olur. Ayrıca üründe kullanılan katkı maddeleri, aroma maddeleri, ambalaj materyali de ilgili mevzuata uygun olmak zorundandır.
  • Beslenme referans değerinin %15’inden az olan besin öğeleri yalnızca etiketin bileşenler listesinde yer alır.
  • Besin öğeleri dışındaki botanikler ve diğer maddeler ile ilgili Bakanlıkça belirlenen minimum limitleri karşılamayan bileşenler yalnızca etiketin bileşenler listesinde yer alır.
  • Bu Tebliğin eklerinde yer alan vitamin ve minerallerin, bunların formları ve alt formlarının adlandırmasında eş anlamlı kelimeler kullanılabilir.
  • 2-4 yaş grubuna yönelik gıda takviyeleri ile ilgili değerlendirme Bakanlıkça yapılır.
/0 Yorumlar/tarafından

Takviye Edici Gıdalarla İlgili Tanımlar

Piyasaya arz edilecek takviye edici gıdaların onay aşamasında bazı belgelerin ilgili İl Tarım ve Orman Müdürlüklerine ibrazı zorunludur. Bu belgelerin hazırlanmasında yardımcı olacak temel terimler şunlardır:

  • Günlük Alım Dozu: Gıda işletmecisi (üretici, fason üretim yaptıran veya ithalatçı) tarafından, yaş grubuna göre tüketilmesi tavsiye edilen günlük tüketim miktarıdır.

  • Spesifikasyon Belgesi: Gıda işletmecisi (üretici, fason üretim yaptıran veya ithalatçı) tarafından düzenlenen, takviye edici gıdanın bileşiminde bulunan etken maddelerin
    niteliğini (toz, ekstrakt ve benzeri), birim (tablet, kapsül, kaşık ve benzeri) ve günlük alım dozundaki miktarını gösteren belgedir.

  • Yüzde Bileşen Listesi: Gıda işletmecisi (üretici, fason üretim yaptıran veya ithalatçı)
    tarafından takviye edici gıdanın üretiminde kullanılan bileşenlerin kullanım amaçlarının
    belirtilerek ağırlıkça azalan sırayla, ağırlık ve yüzde (%) şeklinde düzenlendiği belgedir.

  • Kısıtlı Maddeler Listesi: Tarım ve Orman Bakanlığı’nın kullanımına yasak ve kısıtlama getirdiği takviye edici gıda bileşenlerini belirttiği listedir. Belli aralıklarla Bakanlık resmi internet sitesinde güncellenir.

  • Ruhsatlı İlaç Markaları: Sağlık Bakanlığı tarafından ruhsatı verilmiş ilaçların markalarıdır. Bu markalar takviye edici gıdalarda marka olarak kullanılmaz. İlaç markaları dışındaki ürünler (ara ürünler, geleneksel bitkisel tıbbi ürünler vb.) için düzenlenmiş olan markalara, takviye edici gıda markası olarak izin verilir. Sağlık Bakanlığı tarafından daha önce ruhsatlandırılmış ancak ruhsatı iptal edilmiş ilaç markaları takviye edici gıdanın ticari markası olarak
    kullanılabilir.

  • Pozitif Bitki Listesi: Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından gıda ürünlerinde bileşen olarak kullanılabilecek meyve, sebze, bitki, mantar gibi ürünleri ve bunların kullanılabilen kısımlarını belirten listedir. Özellikle bünyesinde bitki ekstreleri/ekstraktları bulunduran takviye edici gıdaların üretim ya da ithalinde bu durum ayrıca önem taşımaktadır. Zira bu listede bulunmayan ya da negatif durumda bulunan bitkiler (veya kullanılan kısımları) varsa Bakanlık tarafından takviye edici gıda onayı verilememektedir.

  • Bitki Ekstraktı: Bitki listesinde kullanılan kısmı pozitif olarak değerlendirilmiş bitkilerin veya bitki kısımlarının değişik çözücüler kullanılarak ekstraksiyon işlemine tabi tutulmasıyla elde edilen sıvı haldeki bitkisel preparat ekstrakt olarak adlandırılır.

  • Bitkisel Ekstre: Bitkisel ekstraktın çözücüsünün uçurulması sonucu elde edilen kuru haldeki bitkisel preparat ekstre olarak adlandırılır.

/0 Yorumlar/tarafından

2-4 Yaş Grubuna Yönelik Takviye Edici Gıdaların Onay Başvurusu

2-4 yaşa özel kullanılabilen takviye edici gıdalarda İl Müdürlüğü incelemesinden sonra Bakanlık incelemesi de yapılır. İl Müdürlüğü takviye edici gıda onayı için istenilen belgeleri inceleyip doğruluğuna karar verdikten sonra dosyayı resmi yazı ile Bakanlığa iletir.
Bakanlık inceleme sırasında, 2-4 yaş grubuna yönelik takviye edici gıdanın onayı ile ilgili ilave bilgi ve belgeleri İl Müdürlüğü vasıtasıyla gıda işletmelerinden talep edilebilir.
Bakanlık, Takviye Edici Gıda Komisyonunca değerlendirilen 2-4 yaş grubuna yönelik takviye edici gıda onay başvurusu değerlendirme sonucunu (uygun/uygun değil) İl Müdürlüğüne resmi yazı ile bildirir.
İl Müdürlüğü, değerlendirme sonucu uygun olan 2-4 yaş grubuna yönelik takviye edici gıdaya onay numarası verilir ve sonuç gıda işletmecisine bildirilir.
Bakanlıkça belirlenen limitlere uygun olmak koşuluyla onaylanmış takviye edici gıdanın günlük alım dozunda değişiklik yapılabilir. Ancak 2-4 yaş grubu için bu koşul geçerli değildir.
Vitamin ve mineral katkılı lolipop, sakız, macun ve çay formundaki ürünler takviye edici gıda olarak değerlendirilmez.
2-4 yaş grubu çocuklar için arı sütü, arı poleni, perga, apilarnil ve propolis içeren takviye edici gıdalara onay düzenlenmez.
2-4 yaş grubu çocuklar için efervesan tablet hariç tablet ve kapsül formundaki takviye edici gıdalara onay düzenlenmez.
Türk Gıda Kodeksi-Gıda Katkı Maddeleri Yönetmeliği” gereği 2-3 yaş (24-36 ay) grubu için üretilen takviye edici gıdaların bileşiminde katkı maddesi kullanımına izin verilmediğinden;

-2-4 yaş grubu için sunulan onay başvuru dosyalarında; ürün bileşiminde katkı maddesi kullanılması durumunda tüm belgelerde kullanıcı grubu 3-4 yaş, katkı maddesi kullanılmaması durumunda ise kullanıcı grubu 2-4 yaş olarak belirtilmelidir.

-2-4 yaş grubu için piyasaya arz edilecek takviye edici gıdaların etiketine; ürün bileşiminde katkı maddesi kullanılması durumunda TGK Takviye Edici Gıdalar Tebliğinde belirtilen 2-4 yaş uyarısı yerine “3-4 yaş grubu çocukların kullanımına uygundur.” ifadesi, katkı maddesi kullanılmaması durumunda ise “2-4 yaş grubu çocukların kullanımına uygundur.” ifadesi yazılacaktır.

2-4, 3-4 ve 4-10 yaş grubu çocuklara yönelik olarak tek onay düzenlenmiş takviye edici gıda etiketlerinde yazılması zorunlu olan ifadeler birleştirilerek “2-10 yaş grubu çocukların kullanımına uygundur” veya “3-10 yaş grubu çocukların kullanımına uygundur” yazılabilir.

/0 Yorumlar/tarafından